Cổ phiếu và quyền chọn đều liên quan đến việc giao dịch cổ phiếu và vốn chủ sở hữu của công ty, nhưng là hai hình thức đầu tư khác nhau. Giữa hai hình thức này, cổ phiếu đơn giản và dễ hiểu hơn. Tuy nhiên, chúng kém linh hoạt hơn, với ít phương thức quản lý rủi ro hơn. 

Ngược lại, quyền chọn tương đối phức tạp hơn và cần thời gian cũng như công sức để hiểu rõ. Đổi lại, quyền chọn năng động và linh hoạt hơn nhiều, cho phép áp dụng nhiều chiến lược hơn và mức độ quản lý rủi ro cao hơn. 

Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về quyền chọn và cổ phiếu là gì, cách chúng hoạt động như một khoản đầu tư và loại hình nào phù hợp hơn với bạn. 

Quyền chọn so với cổ phiếu: Loại nào phù hợp với bạn? 

Quyền chọn	Cổ phiếu
Một loại phái sinh tài chính có giá trị bắt nguồn từ cổ phiếu cơ sở	Cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu một phần trong công ty và giá trị của nó gắn liền với hiệu suất của công ty
Rủi ro cao hơn, chiến lược phức tạp, phù hợp với các nhà đầu tư có trình độ cao hơn	Rủi ro thấp hơn, chiến lược đơn giản hơn, phù hợp với các nhà đầu tư ở mọi cấp độ kinh nghiệm

Điều quan trọng cần lưu ý là khi giao dịch cổ phiếu bằng Hợp đồng Chênh lệch (CFD), nhà giao dịch không sở hữu cổ phiếu thực tế của công ty. CFD là hợp đồng giữa nhà giao dịch và nhà môi giới, dựa trên chênh lệch giá cổ phiếu từ thời điểm mở hợp đồng đến thời điểm đóng hợp đồng mà không cần chuyển nhượng cổ phiếu thực tế. Do đó, nhà giao dịch CFD không có bất kỳ quyền sở hữu hoặc quyền biểu quyết nào đối với công ty, cũng như không được hưởng bất kỳ khoản cổ tức nào do công ty chi trả. 

Quyền chọn có phù hợp với bạn không? 

Quyền chọn là một loại công cụ tài chính phái sinh có giá trị bắt nguồn từ cổ phiếu cơ sở. Theo đó, quyền chọn không đại diện cho quyền sở hữu trực tiếp cổ phiếu, và do đó không mang lại cho người nắm giữ các quyền lợi cổ đông, chẳng hạn như cổ tức. 

Các nhà đầu tư sử dụng quyền chọn – về cơ bản là hợp đồng giữa người mua và người bán, trong đó quy định giá thực hiện và ngày hết hạn – để đầu cơ vào giá cổ phiếu cơ sở. Tùy thuộc vào quan điểm của họ về thị trường, một nhà giao dịch quyền chọn sẽ mua hoặc bán một quyền chọn. 

Có hai loại quyền chọn – quyền chọn bán, cho phép bán cổ phiếu, và quyền chọn mua, cho phép mua cổ phiếu. Do đó, một nhà giao dịch quyền chọn có thể lựa chọn: mua quyền chọn mua, bán quyền chọn mua, mua quyền chọn bán hoặc bán quyền chọn bán. 

Bằng cách kết hợp bốn hành động này theo nhiều cách khác nhau, các nhà đầu tư quyền chọn có thể sử dụng nhiều chiến lược khác nhau cho phép họ có khả năng thu lợi nhuận bất kể thị trường tăng, giảm hay đi ngang. 

Tuy nhiên, việc biết lựa chọn chiến lược nào, cách nhận biết tín hiệu thị trường và cách đánh giá giá trị của một công ty đều là những yếu tố quan trọng góp phần vào thành công khi giao dịch quyền chọn. Những lý do này, cùng với bản chất đòn bẩy của quyền chọn, đồng nghĩa với việc quyền chọn tốt nhất nên được giao cho các nhà đầu tư lão luyện có kiến thức cần thiết. 

Cổ phiếu có phù hợp với bạn không? 

Cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu trong một công ty. Ví dụ, nếu bạn mua 10 cổ phiếu AAPL, bạn hiện sở hữu cổ phần của Apple Inc. Giá cổ phiếu gắn liền với hiệu quả hoạt động của công ty. 

Nếu Apple công bố mức lợi nhuận kỷ lục, nhiều nhà đầu tư sẽ muốn sở hữu cổ phiếu của công ty hơn – nhu cầu tăng cao này sẽ đẩy giá AAPL lên cao, mang lại lợi ích cho các cổ đông hiện tại. 

Tương tự như vậy, nếu Apple có một quý kinh doanh kém và doanh thu giảm, các cổ đông có thể sẽ bắt đầu bán cổ phiếu AAPL của họ, khiến giá cổ phiếu giảm xuống. 

Đối với CFD cổ phiếu, các nhà giao dịch sẽ giao dịch dựa trên chênh lệch giá giữa cổ phiếu từ khi hợp đồng mở đến khi đóng, mà không có bất kỳ sự chuyển nhượng thực tế nào đối với cổ phiếu. 

Về mặt đầu tư, cổ phiếu đơn giản hơn nhiều so với quyền chọn. Bản chất của nó là mua vào các công ty có giá trị và bán cổ phiếu để kiếm lời khi giá tăng. 

Khi giá cổ phiếu giảm, nhà đầu tư có thể chọn bán bớt một số cổ phiếu mình đang nắm giữ và chốt lời (với điều kiện họ đã mua ở mức giá thấp hơn) hoặc tiếp tục nắm giữ cổ phiếu với niềm tin rằng giá sẽ phục hồi hoặc đạt mức cao hơn. 

Các nhà đầu tư lão luyện hơn có thể bán khống cổ phiếu để có thể kiếm lời từ việc giá cổ phiếu giảm. 

Điểm tương đồng giữa quyền chọn và cổ phiếu 

Cả hai đều giao dịch cổ phiếu công ty 

Quyền chọn và cổ phiếu đều giao dịch bằng cổ phiếu công ty. Giá của hợp đồng quyền chọn (một phần) dựa trên giá của cổ phiếu cơ sở. Do đó, giá trị hợp đồng quyền chọn tăng và giảm tùy theo biến động giá cổ phiếu. 

Trong khi đó, với cổ phiếu, giá cổ phiếu thể hiện giá trị tài sản bạn nắm giữ. Do đó, danh mục đầu tư của bạn sẽ tăng hoặc giảm giá trị theo giá cổ phiếu bạn đang giao dịch. 

Vì vậy, cả quyền chọn và cổ phiếu đều đòi hỏi khả năng đánh giá chính xác tiềm năng tăng trưởng và giá trị của các công ty. Điều này có nghĩa là dù bạn đầu tư vào quyền chọn hay cổ phiếu, bạn đều cần học các kỹ năng đầu tư như phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật. 

Cả hai đều sử dụng chiến lược dài hạn và ngắn hạn 

Các nhà đầu tư có thể sử dụng các chiến lược dài hạn và ngắn hạn cho quyền chọn và cổ phiếu, tùy theo mục tiêu và mốc thời gian đầu tư của họ. 

Quyền chọn thường được giao dịch trong khoảng thời gian ngắn hơn (chẳng hạn như hàng tháng hoặc hàng tuần), nhưng bạn cũng có thể chọn quyền chọn có ngày hết hạn trong vài tháng hoặc vài năm. 

Điều tương tự cũng áp dụng cho cổ phiếu, nơi các nhà giao dịch cũng có thể sử dụng các chiến lược ngắn hạn như giao dịch trong ngày để tận dụng biến động giá cổ phiếu trong ngày. 

Đối với các chiến lược dài hạn, chẳng hạn như giao dịch lướt sóng, các nhà giao dịch hướng tới việc tạo ra các cơ hội giao dịch dựa trên biến động giá cổ phiếu trên thị trường trong một khoảng thời gian vài ngày hoặc vài tuần. 

Họ cung cấp cơ hội giao dịch trong thị trường tăng giá và giảm giá 

Cổ phiếu và quyền chọn có thể mang đến cơ hội giao dịch trong cả thị trường tăng giá và giảm giá, mặc dù bạn cần phải chọn đúng chiến lược để thành công. 

Cũng giống như cách bạn có thể mua cổ phiếu ở mức giá thấp và có khả năng thu được lợi nhuận khi giá đạt mức cao, bạn cũng có thể mua quyền chọn mua khi cổ phiếu bị định giá thấp và thu được lợi nhuận khi giá cổ phiếu tăng. 

Sự khác biệt giữa quyền chọn và cổ phiếu 

Quyền chọn mang lại hiệu quả vốn cao hơn so với cổ phiếu 

Một lý do chính khiến các nhà đầu tư sử dụng quyền chọn là để đạt được hiệu quả vốn cao hơn. Bạn có thể sử dụng hợp đồng quyền chọn để có khả năng hưởng lợi từ biến động giá cổ phiếu mà không cần phải đầu tư quá nhiều vốn như khi sở hữu trực tiếp cổ phiếu. 

Trên thực tế, điều này có nghĩa là bạn có thể mở một vị thế với số vốn đầu tư ít hơn, đồng nghĩa với việc lợi nhuận đầu tư sẽ cao hơn nếu giao dịch diễn ra theo ý bạn. Nếu giao dịch diễn ra theo chiều hướng bất lợi, khoản lỗ của bạn cũng được giới hạn ở mức nhỏ hơn. 

Xem các ví dụ giao dịch bên dưới để minh họa rõ hơn về cách thức hoạt động này. 

Xin lưu ý rằng mặc dù có đặc tính này, bản thân các quyền chọn không có đòn bẩy và bạn cũng không bắt buộc phải giao dịch chúng bằng đòn bẩy. 

Quyền chọn có ngày hết hạn, trong khi cổ phiếu thì không 

Một sự khác biệt đáng kể giữa quyền chọn và cổ phiếu là quyền chọn có ngày hết hạn, trong khi cổ phiếu thì không. 

Hãy nhớ rằng quyền chọn về cơ bản là một hợp đồng giữa người mua và người bán, những người đồng ý thực hiện một hành động nhất định nếu giá cổ phiếu đạt đến một mức nhất định. Hợp đồng có hiệu lực cho đến ngày hết hạn đã quy định. 

Điều này có nghĩa là bạn không thể nắm giữ hợp đồng quyền chọn mãi mãi; sẽ đến lúc hợp đồng hết hạn và kết quả có liên quan – được xác định bởi giá cổ phiếu tại thời điểm đó – sẽ xảy ra. 

Ngược lại, CFD cổ phiếu không có ngày hết hạn. Sau khi mua, bạn có quyền nắm giữ cho đến khi quyết định đóng vị thế giao dịch. Dù giá cổ phiếu tăng hay giảm, không có ngày hết hạn cố định nào ảnh hưởng đến thời gian nắm giữ của bạn. 

Ví dụ giao dịch: quyền chọn so với cổ phiếu 

Hãy cùng xem qua một ví dụ giao dịch giả định để so sánh việc đầu tư vào quyền chọn so với cổ phiếu. Dưới đây là các giả định: 

• Biểu tượng cổ phiếu: ABC 
• Giá cổ phiếu: 100 đô la một cổ phiếu 
• Thời gian đầu tư: 1 năm 

Mở giao dịch 

Xin lưu ý rằng khi giao dịch CFD, nhà giao dịch có thể phải trả thêm phí từ sàn môi giới cho việc giữ vị thế qua đêm. Điều quan trọng là nhà giao dịch cần hiểu rõ các khoản phí có thể phát sinh trước khi giao dịch bất kỳ CFD nào trong dài hạn. Trong ví dụ này, chúng ta sẽ bỏ qua các khoản phí này và tập trung vào các khía cạnh cơ bản của giao dịch CFD cổ phiếu. 

Bước đầu tiên là mua 100 cổ phiếu của ABC Co. để mở giao dịch. 

Nếu bạn mua trực tiếp CFD cổ phiếu, bạn sẽ cần phải chi 100 đô la x 100 = 10.000 đô la 

Ngược lại, nếu bạn quyết định sử dụng quyền chọn, bạn có thể mua quyền chọn mua với giá thực hiện là 100 đô la, hết hạn sau 1 năm. Điều này có nghĩa là bạn có thể mua 100 cổ phiếu ABC với giá 100 đô la, bất kỳ lúc nào trước khi hợp đồng hết hạn, bất kể giá cổ phiếu là bao nhiêu. 

Quyền chọn mua có giá chỉ bằng một phần nhỏ số tiền bạn phải trả cho cổ phiếu; giả sử trong ví dụ này là khoảng 1.200 đô la. 

Ngoài ra, mỗi hợp đồng quyền chọn luôn đại diện cho 100 cổ phiếu, nghĩa là trong ví dụ này, mua 1 quyền chọn mua tương đương với việc mua 100 cổ phiếu ABC. 

Khi giá cổ phiếu tăng 

Một năm sau, giá cổ phiếu ABC đã tăng lên 120 đô la một cổ phiếu. Hãy cùng xem điều gì sẽ xảy ra với các vị thế của chúng ta. 

Nếu bạn mua CFD cổ phiếu, danh mục đầu tư của bạn hiện sẽ có giá trị 120 đô la x 100 đô la = 12.000 đô la. Do đó, lợi nhuận của bạn sẽ là 12.000 đô la – 10.000 đô la = 2.000 đô la. 

Nếu bạn mua hợp đồng quyền chọn, lợi nhuận của bạn sẽ là ($120 – $100) x 100 – $1.200 = $800. 

Khi giá cổ phiếu giảm 

Điều gì xảy ra khi giá cổ phiếu giảm xuống – giả sử là xuống còn 75 đô la vào cuối năm? 

Trong trường hợp này, nếu bạn mua CFD cổ phiếu, danh mục đầu tư của bạn hiện sẽ có giá trị 75 đô la x 100 = 7.500 đô la. Như vậy, bạn lỗ 2.500 đô la. 

Và đây là những gì xảy ra nếu bạn sử dụng một tùy chọn thay thế. 

Khi đáo hạn, giá của ABC là 75 đô la. Mức giá này thấp hơn giá thực hiện quyền chọn mua của bạn là 100 đô la. Quyền chọn của bạn sẽ hết hạn mà không có giá trị gì, và bạn sẽ mất toàn bộ số tiền đã trả cho quyền chọn. Do đó, khoản lỗ của bạn trong trường hợp này là 1.200 đô la. 

Phương án nào mang lại cho bạn lợi nhuận đầu tư tốt hơn? 

	Quyền chọn	Cổ phiếu
Vốn cần thiết	1.200 đô la	10.000 đô la
Giá ABC tăng	Lợi nhuận: 800 đô la Lợi tức đầu tư: 66,67%	Lợi nhuận: 2.000 đô la Lợi tức đầu tư: 20%
Giá ABC giảm	Mất: 1.200 đô la	Mất: 2.500 đô la

Như được thể hiện trong bảng trên, việc sử dụng quyền chọn mua đòi hỏi vốn thấp hơn đáng kể so với việc mua thẳng cổ phiếu. Mặc dù lợi nhuận thu được từ giao dịch này thấp hơn, nhưng ROI lại tốt hơn nhiều, xét đến số vốn bỏ ra. 

Ngoài ra, nếu giá cổ phiếu giảm thấp hơn khi đáo hạn, bạn sẽ mất 100% phí bảo hiểm. Tuy nhiên, nếu bạn nắm giữ cổ phiếu, cùng mức giảm giá đó sẽ dẫn đến khoản lỗ lớn hơn nhiều tính theo đô la – gấp hơn hai lần trong ví dụ của chúng tôi. 

Quyền chọn, một cách tốt hơn để đầu tư vào thị trường chứng khoán? 

Mặc dù các số liệu được sử dụng trong ví dụ giả định ở trên chỉ là ước tính, nhưng chúng minh họa sự khác biệt giữa việc sử dụng quyền chọn để đầu tư và mua thẳng cổ phiếu CFD. 

Việc bạn nên chọn cổ phiếu hay quyền chọn cuối cùng sẽ phụ thuộc vào mục tiêu đầu tư và sở thích cá nhân của bạn. Dù bạn chọn gì, hãy đảm bảo trang bị cho mình kiến thức cần thiết trước khi tham gia. Hãy bắt đầu hành trình giao dịch của bạn với tài khoản giao dịch thật ngay bây giờ để giao dịch cổ phiếu bằng CFD.