Sự phát triển mạnh mẽ của các công ty môi giới trực tuyến đã cho phép nhiều nhà đầu tư cá nhân tự mua bán cổ phiếu. Điều này cho phép các nhà đầu tư cá nhân và nhà giao dịch tự do giao dịch cổ phiếu họ muốn và xây dựng danh mục đầu tư theo ý muốn, đồng thời tránh được các khoản hoa hồng và phí dịch vụ cao. 

Trước khi bạn có thể tự mình mua bán cổ phiếu, điều quan trọng là phải hiểu rõ cách thức thực hiện. 

Điều này đưa chúng ta đến với lệnh thị trường chứng khoán. Lệnh thị trường chứng khoán có nhiều loại và được sử dụng cho các mục đích khác nhau. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ thảo luận về ba loại lệnh chứng khoán phổ biến nhất – lệnh thị trường (market order), lệnh giới hạn (limit order) và lệnh dừng (stop order) – để giúp bạn hiểu loại nào nên sử dụng khi mua hoặc bán cổ phiếu. 

Lệnh thị trường chứng khoán là gì? 

Nói một cách đơn giản, lệnh giao dịch chứng khoán là hướng dẫn bạn đưa ra cho công ty môi giới, cho họ biết bạn muốn làm gì khi mua hoặc bán cổ phiếu. Nếu lệnh giao dịch chứng khoán hợp lệ, công ty môi giới sẽ cố gắng thực hiện lệnh thay mặt bạn. 

Có nhiều loại lệnh chứng khoán khác nhau, và việc lựa chọn loại nào sẽ phụ thuộc vào mục tiêu giao dịch cụ thể của bạn. Vì vậy, điều quan trọng là phải tìm hiểu về các loại lệnh chứng khoán khác nhau, cách thức hoạt động và thời điểm sử dụng chúng. 

Tại sao cần có lệnh giao dịch cổ phiếu? 

Khi mua hoặc bán cổ phiếu, giá hiện tại của tài sản không nhất thiết là giá cuối cùng bạn sẽ trả hoặc nhận được. Bạn cũng sẽ nhận thấy rằng trong giờ giao dịch, giá cả luôn biến động, liên tục tăng và giảm. 

Tất nhiên, đây là một hàm số của quy luật cung và cầu , vốn là nguyên lý nền tảng của mọi thị trường. Khi cầu tăng, giá tăng, và khi cầu giảm, giá giảm. 

Cơ chế điều khiển dòng chảy cung cầu này chính là mô hình giá mua-giá bán. Khi bạn muốn mua một cổ phiếu, mức giá bạn sẵn sàng trả được gọi là “giá chào mua”. Mức giá mà người bán sẵn sàng chấp nhận để bán cổ phiếu cho bạn được gọi là “giá chào bán”. 

Khi giá mua và giá bán khớp nhau, giao dịch được thực hiện và cổ phiếu sẽ được chuyển nhượng tương ứng. Tất cả các giao dịch này được thực hiện tự động thông qua hệ thống trực tuyến. 

Lệnh chứng khoán là lệnh bạn sử dụng để bắt đầu giao dịch, chỉ định cổ phiếu hoặc tài sản, cũng như số lượng bạn muốn giao dịch. Một số lệnh chứng khoán cũng cho phép bạn đặt thêm điều kiện cho giao dịch của mình – điều này cho phép bạn kiểm soát chi tiết và tạo điều kiện cho nhiều mục tiêu và chiến lược khác nhau. 

3 loại lệnh chứng khoán cần biết 

Loại lệnh chứng khoán 1: Lệnh thị trường 

Lệnh thị trường là loại lệnh cơ bản nhất trong ba loại. Khi bạn đặt lệnh thị trường, bạn đang cố gắng mua hoặc bán cổ phiếu ngay lập tức, theo giá hiện tại. 

Điều này có nghĩa là nếu bạn đang bán, bạn sẵn sàng chấp nhận mức giá chào mua cao nhất hiện tại. Ngược lại, nếu bạn đang mua, bạn sẵn sàng trả mức giá chào bán cao nhất hiện tại. 

Lưu ý rằng do mô hình giá mua-giá bán, giá cuối cùng mà giao dịch của bạn được thanh toán có thể khác với giá hiện tại. Đối với các cổ phiếu phổ biến được giao dịch nhiều, sự chênh lệch này thường rất nhỏ. Tuy nhiên, khi giao dịch các cổ phiếu ít phổ biến hơn và có thanh khoản thấp, giá thanh toán có thể chênh lệch đáng kể. 

Khi nào nên sử dụng lệnh thị trường? 

Lệnh thị trường không quan tâm đến mức giá bạn mong muốn – chúng cố gắng khớp lệnh nhanh nhất có thể. Do đó, nên sử dụng lệnh thị trường khi bạn muốn mua hoặc bán cổ phiếu với tốc độ nhanh nhất có thể. 

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng lệnh thị trường khi bạn không có sở thích về giá, tức là khi bạn sẵn sàng chấp nhận mức giá thị trường hiện tại mà cổ phiếu đang giao dịch. 

Thông thường, lệnh thị trường cho các cổ phiếu phổ biến sẽ được khớp gần như ngay lập tức nếu được đặt trong giờ giao dịch. Ngược lại, lệnh sẽ được khớp khi thị trường mở cửa trở lại nếu được đặt ngoài giờ giao dịch. 

Loại lệnh chứng khoán 2: Lệnh giới hạn 

Lệnh giới hạn sẽ cố gắng khớp lệnh ở mức giá bạn chỉ định, hoặc tốt hơn; cho đến khi tìm được mức giá đó, lệnh của bạn sẽ không được thực hiện. Điều này có nghĩa là bạn có thể đặt mức giá tối đa bạn muốn trả cho một cổ phiếu, hoặc mức giá tối thiểu bạn muốn nhận được khi bán cổ phiếu đó. 

Xin lưu ý rằng lệnh giới hạn được thực hiện theo nguyên tắc ai đến trước được phục vụ trước, do đó, ngay cả khi đạt đến mức giá bạn chỉ định, lệnh giới hạn của bạn vẫn có thể mất một thời gian để xử lý nếu có các lệnh khác trước lệnh của bạn. 

Do đó, không có gì đảm bảo lệnh giới hạn sẽ được thực hiện và bạn có thể phải đợi vài giờ hoặc thậm chí vài ngày để hoàn tất lệnh của mình, tùy thuộc vào điều kiện thị trường. 

Nếu giao dịch của bạn bị chậm trễ đáng kể trong việc thực hiện, bạn có thể hủy lệnh giới hạn theo cách thủ công và thay thế bằng một mức giá khác hoặc một loại lệnh hoàn toàn khác. 

Khi nào sử dụng lệnh giới hạn? 

Nên sử dụng lệnh giới hạn khi bạn có mức giá ưu tiên cho giao dịch của mình. Việc sử dụng lệnh giới hạn một cách khôn ngoan có thể giúp bạn đạt được kết quả thuận lợi hơn. 

Ví dụ, giả sử cổ phiếu META đã tăng giá và bạn muốn bán cổ phiếu để kiếm lời. Bạn linh cảm rằng giá META sẽ còn tăng cao hơn nữa trong ngày giao dịch, nhưng lại không muốn ngồi chờ điều đó xảy ra. 

Bạn có thể đặt lệnh giới hạn bán, chỉ định mức giá bạn nghĩ META sẽ đạt được, sau đó đăng xuất và tiếp tục công việc. Nếu dự đoán của bạn đúng và META chạm đến mức giá giới hạn, giao dịch của bạn sẽ được kích hoạt, cho phép bạn bán cổ phiếu và thu về lợi nhuận cao hơn. 

Tuy nhiên, nếu dự đoán của bạn không đúng và ngày giao dịch kết thúc mà META không đạt đến mức giá giới hạn của bạn thì giao dịch của bạn sẽ không được thực hiện. 

Tại thời điểm này, bạn có thể quyết định giữ nguyên lệnh giới hạn và xem liệu nó có được khớp vào ngày hôm sau hay không hoặc thay thế lệnh giới hạn bằng mức giá thấp hơn nếu bạn dự đoán có khả năng xảy ra xu hướng giảm. 

Loại lệnh chứng khoán 3: Lệnh dừng 

Lệnh dừng cố gắng mua hoặc bán cổ phiếu khi vượt qua ngưỡng giá cụ thể (“giá dừng”). Giao dịch được thực hiện ở mức giá thị trường khả dụng tại thời điểm lệnh dừng được kích hoạt. 

Nếu giá dừng không đạt được, lệnh dừng sẽ không được kích hoạt và bạn có thể chọn giữ lệnh mở trong một ngày khác hoặc thay thế hoàn toàn lệnh dừng. 

Khi nào nên sử dụng lệnh dừng? 

Lệnh dừng nghe có vẻ tương tự như lệnh giới hạn, nhưng điểm khác biệt chính là lệnh dừng không cố gắng thực hiện giao dịch ở một mức giá cụ thể. Thay vào đó, lệnh dừng sẽ sử dụng mức giá thị trường khả dụng tiếp theo. 

Lệnh dừng có thể hữu ích khi: 

• Bạn đang cố gắng bảo vệ lợi nhuận chưa thực hiện trên cổ phiếu mình sở hữu. Bạn có thể đặt lệnh dừng để bán cổ phiếu khi giá giảm xuống dưới một mức giá nhất định, qua đó khóa lợi nhuận của bạn. 
• Bạn muốn giới hạn mức lỗ mà bạn có thể chấp nhận đối với một cổ phiếu, chẳng hạn như 10%. Bạn có thể đặt lệnh dừng lỗ khi giá cổ phiếu giảm 10% so với giá hiện tại. 
• Bạn muốn mua cổ phiếu khi giá vượt qua mức giá mà bạn tin là báo hiệu sự bắt đầu của xu hướng tăng. 

Lưu ý về khoảng trống giá (Price Gap) 

Khoảng trống giá xảy ra khi giá cổ phiếu biến động mạnh lên hoặc xuống ngoài giờ giao dịch, thường do những thông báo hoặc sự kiện bất ngờ liên quan đến công ty phát hành cổ phiếu đó. Điều này sẽ khiến giá cổ phiếu mở cửa với mức chênh lệch đáng kể so với giá đóng cửa của ngày hôm trước. 

Vì lệnh giới hạn (limit order) và lệnh dừng (stop order) được kích hoạt dựa trên mức giá của cổ phiếu, nên khoảng trống giá có thể ảnh hưởng đến các lệnh này theo những cách không mong muốn. 

Lệnh dừng và khoảng trống giá 

Hãy nhớ rằng lệnh dừng được kích hoạt khi ngưỡng giá nhất định bị phá vỡ và giao dịch được thực hiện ở mức giá thị trường khả dụng tiếp theo. 

Giả sử cổ phiếu ABC Corp. có giá đóng cửa hôm trước là 30 USD, nhưng giảm mạnh qua đêm và mở cửa ngày hôm sau ở mức 25 USD. Bạn đã đặt lệnh dừng bán tại 28 USD, dự định rằng lệnh này sẽ được khớp trong giờ giao dịch nếu giá giảm xuống mức đó. 
 
Tuy nhiên, do khoảng trống giá, lệnh dừng được kích hoạt ngay khi thị trường mở cửa. Lệnh của bạn khớp ở mức 25 USD, gây ra khoản lỗ lớn hơn dự kiến hoặc dự định của bạn. 

Trong nhiều trường hợp, khoảng trống giá chỉ mang tính tạm thời. Nếu không đặt lệnh dừng, bạn có thể chờ giá phục hồi rồi mới bán cổ phiếu, giúp giảm bớt khoản lỗ. 

Tương tự như vậy, nếu giá tăng đột ngột, kích hoạt lệnh dừng mua của bạn, bạn có thể mua phải cổ phiếu ở mức giá cao hơn dự định. 

Lệnh giới hạn và khoảng trống giá 

Mặc dù khoảng cách giá có thể nguy hiểm đối với lệnh dừng, nhưng chúng lại có lợi cho lệnh giới hạn. Hãy nhớ rằng lệnh giới hạn được thực hiện ở mức giá bạn chỉ định, hoặc tốt hơn. 

Nếu giá của ABC Corp tăng vọt qua đêm lên 40 USD và bạn có lệnh giới hạn bán ở mức 33 USD, lệnh giới hạn của bạn sẽ được kích hoạt ngay khi ngày giao dịch bắt đầu. 

Giao dịch của bạn sẽ được thực hiện ở mức 40 USD (hoặc gần mức đó), mang lại cho bạn lợi nhuận cao hơn – 10 USD cho mỗi cổ phiếu thay vì mức 3 USD cho mỗi cổ phiếu theo kế hoạch ban đầu. 

Kết luận 

Lệnh chứng khoán là công cụ thiết yếu mà mọi nhà đầu tư nên có trong bộ công cụ giao dịch của mình. Việc học cách sử dụng lệnh thị trường, lệnh giới hạn và lệnh dừng có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể cho trải nghiệm giao dịch của bạn, cũng như việc lựa chọn đúng công ty môi giới trực tuyến làm đối tác giao dịch. 

Là một công ty môi giới từng đoạt nhiều giải thưởng , Vantage Markets mang đến cho các nhà giao dịch dịch vụ giao dịch miễn phí hoa hồng cho tất cả cổ phiếu Mỹ . Kiểm soát giao dịch và tối ưu hóa lợi nhuận với đa dạng loại lệnh chứng khoán được thiết kế cho các chiến lược từ cơ bản đến nâng cao. Đăng ký và trải nghiệm sự khác biệt của Vantage ngay hôm nay!