Các nhà đầu tư khắp nơi đều biết rằng CEO Jamie Dimon của JPMorgan Chase là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp thẳng thắn, luôn quan tâm đến tình hình kinh tế Mỹ và toàn cầu. Thời gian trị vì lâu dài và vô cùng thành công của ông tại ngân hàng lớn nhất nước Mỹ đồng nghĩa với việc khi ông lên tiếng, mọi người đều lắng nghe. 

Tại Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Trung Quốc năm 2025 ở Thượng Hải, Dimon đã cảnh báo rằng tình trạng lạm phát đình trệ – sự kết hợp đầy rủi ro giữa lạm phát cao, tăng trưởng yếu và thất nghiệp gia tăng – có thể đang dần quay trở lại tình hình kinh tế Mỹ ^[1]. 

Bác bỏ tuyên bố rằng Mỹ đang ở “thời điểm thuận lợi”, Dimon nhấn mạnh những rủi ro ngày càng gia tăng bao gồm thâm hụt ngân sách lớn, bất ổn địa chính trị và căng thẳng thương mại mới từ việc Mỹ áp thuế trở lại. 

Mặc dù giá dầu giảm gần đây có thể mang lại một số tác động giảm phát tạm thời, Dimon nhấn mạnh rằng các tác động rộng hơn đang diễn ra – từ chi tiêu quá mức tài chính đến tái cấu trúc chuỗi cung ứng – vẫn mang tính lạm phát và có thể dẫn đến biến động kinh tế và thị trường mới. 

Đối với những người tham gia thị trường, cảnh báo của Dimon càng làm gia tăng thêm bất ổn kinh tế vĩ mô. Mặc dù một số nhà phân tích tin rằng thị trường đã phản ánh một đợt hạ cánh mềm, nhưng sự thay đổi trong điều kiện kinh tế có thể dẫn đến biến động gia tăng. 

Những điểm chính 

• Jamie Dimon cảnh báo rằng nguy cơ lạm phát đình trệ đang gia tăng ở Mỹ do lạm phát dai dẳng, tăng trưởng chậm lại và căng thẳng tài chính. 

• Dữ liệu kinh tế vĩ mô năm 2025 cho thấy lạm phát cơ bản vẫn ở mức cao, thị trường lao động suy yếu và căng thẳng địa chính trị gia tăng ảnh hưởng đến sự ổn định của thị trường. 

• Tình trạng lạm phát đình trệ trong lịch sử thường trùng hợp với sự gia tăng bất ổn của thị trường, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi các chỉ số kinh tế và động lực thị trường nói chung. 

Lạm phát đình trệ là gì và tại sao nó lại rủi ro? ^[2] 

Lạm phát đình trệ là một hỗn hợp kinh tế suy thoái của tăng trưởng trì trệ, lạm phát cao và thất nghiệp gia tăng. Không giống như suy thoái kinh tế điển hình, khi nhu cầu giảm thường chế ngự lạm phát, hoặc bùng nổ lạm phát, khi tăng trưởng mạnh mẽ, lạm phát đình trệ tạo ra kịch bản giá cả tăng ngay cả khi nền kinh tế suy yếu. 

Điều này khiến các ngân hàng trung ương phải đối mặt với cơn ác mộng, vì việc tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thất nghiệp và làm chậm tăng trưởng hơn nữa, trong khi việc hạ lãi suất có nguy cơ làm gia tăng lạm phát. 

Những năm 1970 là một ví dụ lịch sử rõ nét. Bị kích động bởi lệnh cấm vận từ các quốc gia sản xuất dầu mỏ, giá năng lượng tăng vọt, đẩy chi phí toàn nền kinh tế lên cao. Lạm phát tăng vọt, nhưng thay vì đi kèm với tăng trưởng mạnh mẽ, Mỹ lại chứng kiến năng suất lao động giảm, tiền lương trì trệ và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng. 

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ban đầu đã phản ứng quá thận trọng, và chỉ những đợt tăng lãi suất mạnh vào đầu những năm 1980 mới có thể kiểm soát được lạm phát – nhưng cũng không tránh khỏi việc đẩy nền kinh tế vào suy thoái sâu sắc. 

Giai đoạn này cũng gây ra những thay đổi cơ cấu dài hạn: sản xuất suy giảm, tăng trưởng tiền lương chậm hơn năng suất, và bất bình đẳng bắt đầu gia tăng. Nhiều nhà kinh tế cho rằng những thách thức kinh tế ngày nay – bao gồm mất cân bằng tài khóa và tầng lớp trung lưu kém bền vững – bắt nguồn từ thời kỳ này. 

Với những rủi ro tương tự tái diễn vào năm 2025 — chẳng hạn như lạm phát dai dẳng, các cú sốc địa chính trị và gián đoạn thương mại — nỗi lo về tình trạng lạm phát đình trệ một lần nữa khiến các nhà đầu tư lo ngại. Đây là lời nhắc nhở rằng quá khứ vẫn có thể là bài học cho hiện tại. 

Bối cảnh kinh tế năm 2025 – Các điều kiện có phù hợp không? 

Một số chỉ số vĩ mô năm 2025 cho thấy nguy cơ lạm phát đình trệ đang gia tăng. Mặc dù lạm phát toàn phần đã giảm nhẹ, lạm phát lõi vẫn ở mức cao. Chỉ số giá PCE lõi – thước đo ưa thích của Fed – đã tăng 2,6% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 3, giảm so với mức 3% trong tháng 2, nhưng vẫn ở mức cao ^[3]. 

Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) toàn quốc đạt 2,3%, cao hơn một chút so với kỳ vọng. Trong khi đó, CPI tháng 4 tăng 0,2% so với tháng trước, với lạm phát toàn phần giữ nguyên ở mức 2,3%, mức thấp nhất kể từ đầu năm 2021. Tuy nhiên, CPI cốt lõi vẫn ở mức 2,8%, cho thấy áp lực giá tiềm ẩn vẫn còn – ngay khi thuế quan của Tổng thống Trump bắt đầu gây áp lực lên nền kinh tế vốn đã đang hạ nhiệt ^[4]. 

Tăng trưởng kinh tế cũng đang chậm lại. Hội đồng Hội nghị dự báo tăng trưởng GDP thực tế của Mỹ sẽ chậm lại xuống còn 1,6% vào năm 2025, giảm so với mức 2,8% vào năm 2024, với tác động của thuế quan dự kiến sẽ tăng cường vào quý 3 năm 2025 ^[5]. 

Thị trường lao động , vốn là trụ cột của khả năng phục hồi, đang cho thấy những dấu hiệu ban đầu của sự suy yếu. Bảng lương phi nông nghiệp tăng 177.000 vào tháng 4, giảm so với mức 185.000 đã được điều chỉnh vào tháng 3, trong khi tỷ lệ thất nghiệp vẫn giữ ở mức 4,2% ^[6]. 

Mặc dù vẫn cao hơn xu hướng tăng trưởng dân số, dữ liệu che giấu những lo ngại sâu sắc hơn: tâm lý kinh doanh đang xấu đi, các công ty như General Motors đã cắt giảm dự báo lợi nhuận, các hãng hàng không đã rút lại hướng dẫn và Trung Quốc đã đình chỉ đơn đặt hàng của Boeing trong bối cảnh bất ổn thương mại gia tăng. 

Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc đóng băng tuyển dụng và giảm giờ làm có thể dẫn đến việc cắt giảm việc làm rộng rãi hơn – đặc biệt là khi chính quyền Trump thúc đẩy việc tinh giản biên chế và cắt giảm chi tiêu của chính phủ một cách mạnh mẽ. 

Trong khi đó, rủi ro tài khóa đang làm gia tăng mối lo ngại chung của thị trường. Vào tháng 5, Moody’s đã hạ xếp hạng tín nhiệm của Mỹ từ Aaa xuống Aa1, với lý do thâm hụt ngân sách không bền vững và chi phí lãi suất tăng cao. 

Thông báo này đã đẩy lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm lên 5%, làm dấy lên lo ngại về một ” đợt giảm giá ” có thể thắt chặt điều kiện tài chính và gây áp lực lên thị trường chứng khoán ^[7]. Việc hạ bậc tín nhiệm này nhấn mạnh sự lo ngại ngày càng tăng của Phố Wall về quỹ đạo nợ dài hạn của Mỹ, đặc biệt là trong bối cảnh bất ổn địa chính trị gia tăng. 

Căng thẳng ở Trung Đông và nhiều nơi khác — bao gồm xung đột liên quan đến Iran, Nga và bất ổn ở Pakistan — đã tái diễn biến động giá dầu. Một báo cáo gần đây về khả năng Israel tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran đã gây xáo trộn thị trường trong thời gian ngắn, mặc dù giá cuối cùng đã giảm do lượng dầu thô dự trữ của Mỹ tăng lên. 

Tuy nhiên, bất kỳ sự leo thang thực sự nào cũng có thể làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu dầu mỏ đang tăng trưởng của Iran, làm đình trệ các cuộc đàm phán hạt nhân với Mỹ và gây ra cú sốc nguồn cung tại khu vực sản xuất một phần ba lượng dầu thô của thế giới. Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc cắt giảm một triệu thùng dầu mỗi ngày từ Iran có thể đẩy giá dầu thô tăng thêm 8 đô la Mỹ/thùng, làm gia tăng áp lực lạm phát và làm phức tạp thêm khả năng ứng phó của Cục Dự trữ Liên bang ^[8]. 

Dự đoán của Dimon – Nhìn kỹ hơn vào cảnh báo ^[9,10,11,12] 

Tại Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về Trung Quốc, Dimon đã nêu rõ những lo ngại của mình, tuyên bố rằng ông “không thể loại trừ tình trạng lạm phát đình trệ” khi Mỹ phải đối mặt với gánh nặng kết hợp của lạm phát dai dẳng, tăng trưởng chậm lại và căng thẳng tài chính. 

Ông phản bác lại tâm lý lạc quan đang thịnh hành trên thị trường, cảnh báo rằng thâm hụt ngân sách gia tăng, bất ổn chính sách và căng thẳng địa chính trị đang diễn ra là những yếu tố lạm phát có thể gây bất ổn cho cả nền kinh tế và tâm lý nhà đầu tư. Đặc biệt, ông lưu ý rằng Mỹ phải “giải quyết các vấn đề thâm hụt” và thừa nhận ngày càng nhiều lý do khiến các nhà đầu tư có thể giảm tỷ trọng tài sản bằng đô la Mỹ. 

Dimon cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với lập trường thận trọng của Cục Dự trữ Liên bang, cho rằng ngân hàng trung ương đang “làm điều đúng đắn là chờ đợi và quan sát trước khi đưa ra quyết định”, xét đến mức độ bất ổn vĩ mô cao. Cho đến nay, trong năm 2025, Fed đã chọn giữ nguyên lãi suất, do lạm phát chỉ giảm dần và dự báo tăng trưởng đang yếu đi. 

Với tình trạng thất nghiệp gia tăng và biến động chính sách ngày càng gia tăng — đặc biệt là xung quanh thuế quan và chi tiêu chính phủ — Fed đang phải đối mặt với bài toán cân bằng khó khăn. Dimon thừa nhận điều này và lưu ý rằng việc các nhà đầu tư rút vốn khỏi các tài sản bằng đô la Mỹ do lo ngại về thâm hụt và quản trị là điều dễ hiểu. 

Những lo ngại của Dimon cũng trùng khớp với cảnh báo từ các nhân vật tài chính lớn khác. CEO của BlackRock, Larry Fink, cảnh báo rằng thế giới đang đánh giá thấp rủi ro lạm phát, coi lạm phát gia tăng là mối đe dọa toàn cầu lớn nhất và cảnh báo rằng lợi suất trái phiếu có thể tăng cao hơn nữa khi thị trường đánh giá sai triển vọng. 

Trong khi đó, Bill Ackman cảnh báo rằng cuộc chiến thuế quan toàn diện của Trump có thể châm ngòi cho một “mùa đông hạt nhân kinh tế”, làm xói mòn niềm tin toàn cầu, cản trở đầu tư và gây ra tình trạng sa thải hàng loạt. Ông cảnh báo rằng những gián đoạn như vậy có thể đẩy nhanh lạm phát đồng thời kìm hãm tăng trưởng — một con đường trực tiếp dẫn đến lạm phát đình trệ. 

Tác động của tình trạng lạm phát đình trệ lên thị trường 

Tình trạng lạm phát đình trệ gây áp lực lên các loại tài sản, buộc các nhà đầu tư phải đánh giá lại các chiến lược danh mục đầu tư truyền thống. 

Biểu đồ 1: Biểu đồ giá hàng ngày của S&P 500 từ tháng 1 năm 2024 đến tháng 5 năm 2025. Nguồn: https://www.tradingview.com/x/VvtcxNae/  

Biểu đồ 2: Biểu đồ giá hàng ngày của Nasdaq từ tháng 1 năm 2024 đến tháng 5 năm 2025. Nguồn: https://www.tradingview.com/x/MezCSj5b/  

Cổ phiếu 

tăng trưởng , đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, đang chịu áp lực do định giá cao và lợi suất trái phiếu tăng. Thị trường chứng khoán Mỹ đã biến động mạnh trong năm 2025, với chỉ số S&P 500 giảm 1,3% từ đầu năm đến nay và chỉ số Nasdaq Composite giảm 2,97%. 

Thị trường đã trải qua những biến động mạnh sau thông báo áp thuế “Ngày giải phóng” của Tổng thống Trump — lao dốc vì tin tức căng thẳng thương mại leo thang, sau đó phục hồi khi có dấu hiệu về một thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng và tạm dừng áp thuế mới trong 90 ngày. 

Sự biến động này phản ánh mối lo ngại ngày càng tăng của các nhà đầu tư về tác động của việc tăng thuế quan lên lợi nhuận, đặc biệt là đối với các công ty công nghệ đa quốc gia phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Cổ phiếu của nhóm Magnificent Seven đặc biệt dễ bị tổn thương, với chỉ Microsoft và Meta giao dịch trong vùng tích cực từ đầu năm đến nay. 

Ngược lại, cổ phiếu giá trị và chỉ số có trọng số bằng nhau đã cho thấy khả năng phục hồi tương đối, được hưởng lợi từ các yếu tố cơ bản ổn định hơn và ít chịu ảnh hưởng bởi độ nhạy cảm với lãi suất. 

Trái phiếu 

Đường cong lợi suất đang dốc hơn, với lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn dài tăng do lo ngại về tài khóa và việc Moody’s hạ xếp hạng tín nhiệm Mỹ. Lạm phát làm xói mòn lợi nhuận thực tế, khiến trái phiếu ngắn hạn hoặc chứng khoán gắn liền với lạm phát như TIPS trở nên hấp dẫn hơn. 

Hàng hóa [13,14] 

Biểu đồ 3: Biểu đồ giá vàng hàng ngày từ tháng 1 năm 2024 đến tháng 5 năm 2025. Nguồn: https://www.tradingview.com/x/HJaRfabw/  

Giá vàng đã tăng vọt trong năm 2025, do lo ngại lạm phát dai dẳng và căng thẳng địa chính trị leo thang. Kim loại quý này gần đây đã tăng lên 3.356 đô la Mỹ/ounce, sau khi chạm mức cao nhất là 3.429 đô la Mỹ, và Goldman Sachs dự đoán giá vàng có thể tăng lên 3.700 đô la Mỹ vào cuối năm. 

Trong bối cảnh bất ổn bao trùm thị trường toàn cầu, các nhà đầu tư ngày càng tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn. Thị trường năng lượng vẫn biến động, với giá dầu tăng vọt sau các báo cáo về khả năng Israel tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran. 

Tuy nhiên, đà tăng gần đây đã chững lại sau khi lượng dầu thô dự trữ của Mỹ tăng hàng tuần, qua đó xoa dịu những lo ngại trước mắt về nguồn cung. Đồng thời, Chỉ số Giá Thực phẩm của FAO cũng tăng nhẹ, do giá ngũ cốc, sữa và thịt tăng. 

Kim loại công nghiệp cũng chịu áp lực khi thuế quan làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và đẩy chi phí đầu vào lên cao, tạo thêm áp lực lạm phát trên thị trường hàng hóa. 

Ngoại hối _[15,16] 

Đồng đô la Mỹ đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2023, chịu ảnh hưởng bởi các lời đe dọa áp thuế của Trump và lo ngại ngày càng tăng về thâm hụt ngân sách. Chỉ số Bloomberg Dollar Spot đã giảm hơn 7% từ đầu năm đến nay, trong bối cảnh các nhà giao dịch ngày càng bi quan. 

Mặc dù lợi suất cao hơn mang lại một số hỗ trợ, nhưng những nghi ngờ ngày càng tăng về uy tín chính sách của Mỹ đang thúc đẩy sự dịch chuyển khỏi đồng đô la, khi Morgan Stanley cảnh báo về khả năng giảm thêm 10%. 

Làm thế nào để các nhà đầu tư có thể duy trì khả năng phục hồi trong bối cảnh rủi ro lạm phát đình trệ? 

Trong môi trường lạm phát đình trệ tiềm ẩn, việc duy trì cách tiếp cận linh hoạt và kiên cường có thể giúp những người tham gia thị trường phản ứng hiệu quả hơn với các điều kiện thay đổi: 

• Đa dạng hóa : Phân bổ danh mục đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa và tiền mặt để giảm thiểu rủi ro từ bất kỳ loại tài sản nào. Các công cụ thị trường mới nổi từ các khu vực như ASEAN hoặc các quốc gia có nhu cầu nội địa tăng trưởng, như Ấn Độ, có thể ít bị ảnh hưởng trực tiếp hơn bởi tác động của thuế quan Hoa Kỳ. 

• Cổ phiếu giá trị và tài sản được bảo vệ khỏi lạm phát : Hãy xem xét các cổ phiếu giá trị có dòng tiền ổn định và cân nhắc Chứng khoán Kho bạc được bảo vệ khỏi lạm phát (TIPS) hoặc trái phiếu ngắn hạn để chống lại rủi ro lạm phát và đường cong lợi suất. 

• Theo dõi Dữ liệu Kinh tế : Theo dõi các chỉ số như lạm phát PCE, tăng trưởng GDP và báo cáo thất nghiệp. Theo dõi các tín hiệu của ngân hàng trung ương, đặc biệt là dự báo của Fed, dự kiến chỉ có một lần cắt giảm lãi suất vào năm 2025. 

• Quản lý rủi ro : Sử dụng lệnh dừng lỗ, duy trì dự trữ tiền mặt đầy đủ và tái cân bằng danh mục đầu tư thường xuyên để thích ứng với những biến động của thị trường. Việc phòng ngừa rủi ro bằng vàng hoặc hàng hóa có thể bù đắp rủi ro lạm phát. 

Chiến lược thích ứng với biến động kinh tế 

Mặc dù lạm phát đình trệ chưa chắc chắn sẽ xảy ra, nhưng cảnh báo của Dimon và bối cảnh kinh tế hiện tại cần được chú ý. Lạm phát gia tăng, tăng trưởng chậm lại và những bất ổn địa chính trị tạo ra một môi trường đầy thách thức cho các nhà đầu tư. 

Bằng cách cập nhật thông tin kinh tế đáng tin cậy và duy trì nhận thức về diễn biến thị trường, cá nhân có thể chuẩn bị tốt hơn cho những biến động tiềm ẩn. Hãy theo dõi sát sao bối cảnh đầu tư đang thay đổi — sự chuẩn bị hôm nay có thể tạo nên sự khác biệt lớn vào ngày mai. 

Khám phá các nguồn tài nguyên giáo dục, thông tin chuyên sâu về thị trường và các công cụ chuyên nghiệp để giúp bạn luôn cập nhật thông tin với Vantage.